De yogales van Janneke Roelofs is een begrip in Loenen en omgeving. Veel vrouwen, en ook mannen, heeft zij in beweging gekregen. Want al meer dan veertig jaar geeft zij yoga in ’t Web en gedurende tientallen jaren deed ze dat ook in Vreeland.
Veertig jaar in het Cursusproject
Ze doet dat in het kader van het Cursusproject Loenen. Dat ontstond in 1982 en is niet meer weg te denken uit de regio. Jaarlijks valt in augustus het cursusboekje in de brievenbus en dan 1maken veel mensen hun keuze om een cursus, workshop, excursie of lezing te volgen. Ze kiezen voor creatief, cultureel, culinair, een taal, bewegen of iets anders. Maar de meeste inschrijvingen gaan toch naar yoga van Janneke.
Een jaar na de start van het Cursusproject begon Janneke met haar cursussen. Ze was toen een jonge vrouw van in de twintig maar had al wel voldoende overwicht. Ze verstond immers haar vak en dat geeft houvast. Janneke had graag lerares aan de basisschool willen worden maar in die tijd was een echt vak niet voor ieder meisje weggelegd. Jannekes vader vond dat meisjes na school beter konden gaan werken totdat ze trouwden. En zo kwam ze terecht op het toenmalige belastingkantoor van Breukelen. Maar het les geven bleef kriebelen. Gewoon, voor haarzelf, schreef ze zich op een gegeven moment in voor yoga bij het cursusproject van Breukelen (SWIB). Dat bleek een gouden greep en al gauw besloot ze om naast haar werk de opleiding tot yogadocent te gaan volgen.
Hatha Yoga
Janneke koos voor Saswitha, de oudste in Nederland bestaande opleiding. Het was een intensieve, erkende opleiding op basis van hatha yoga met veel praktijk, wijsbegeerte en oosterse filosofie. Ze heeft nog les gehad van de grondlegger Saswitha, die inmiddels al lang overleden is. Later volgde ze ook nog een opleiding voor ademtherapie, waardoor ze onder meer mensen met longproblemen of hyperventilatie kan helpen.
Er zijn in de loop van de tijd veel meer varianten van yoga bij gekomen maar hatha yoga is wel een van de meest oorspronkelijke vormen. Hatha yoga is basic, zonder ingewikkelde lichaamsconstructies en zonder hulpmiddelen, je gebruikt alleen een matje. Het is vlak na de tweede wereldoorlog in Nederland geïntroduceerd vanuit Indonesië en India. Essentieel zijn ademhalingstechnieken, die gelijk opgaan met de oefeningen. Bij hatha yoga leer je je eigen bewegingen en je ademhaling te beheersen. Je doet dat op een vloeiende en natuurlijke manier, zonder je te forceren.
Aan de hand van verschillende oefeningen leer je de mogelijkheden en onmogelijkheden van je eigen lichaam aan te voelen. Het gaat niet om de prestatie of om onderlinge competitie. Iedereen werkt op zijn of haar eigen niveau. Dus let je tijdens de les niet op elkaar en kijk je zo nodig even naar hoe de lerares het doet. Volgens de methode van Saswitha corrigeert de docent de mensen niet lijfelijk maar ziet hij of zij erop toe dat mensen zelf leren aanvoelen wat de juiste houding is. Het is van belang hen positief aan te moedigen en hen te leren goed te luisteren naar wat de docent van hen vraagt.
Aan het eind van de Saswitha-opleiding belooft de leerling om de grondslagen verder uit te dragen. Janneke beschouwt het dan ook als een erezaak om deze principes na te komen.
Yogales geven
Janneke begon met haar lessen in een tijd dat yoga nog tamelijk uitzonderlijk was. Tijdens haar opleiding had ze praktijkervaring opgedaan in Vreeland. Daar bleef ze na haar opleiding ook nog een poosje. Door haar baan bij het belastingkantoor had ze regelmatig contact met de gemeente Loenen. Een ambtenaar van de gemeente zat in het bestuur van het pas opgerichte Cursusproject en hoorde van haar lessen in Vreeland. Hij vroeg haar om voor het Cursusproject te komen werken.
Lesgeven past bij Janneke. Ze biedt graag structuur en helderheid, is rustig en heeft overwicht. Tegelijk heeft ze oog voor de individuele cursist. Ook al doet ze alle oefeningen mee, ze blijft alert kijken hoe het met haar cursisten gaat. Als je lastig kunt knielen adviseert ze om rustig te gaan zitten. Wie de oefeningen alleen vanuit een stoel mee kan doen, moet dat gewoon doen. Sterker nog, als Janneke zo iemand binnen ziet komen, zet ze de stoel meteen klaar. Maar ook mensen die heel lenig zijn, genieten van haar yogalessen. Ieder yoga-uur bestaat bij Janneke uit een vaste basisstructuur en is tegelijk afwisselend en uitdagend. Vier blokken volgen elkaar op, met daarbinnen enkele vaste, en ook iedere keer weer verschillende oefeningen. Het begint met staande bewegingen, dan zittend, vervolgens liggend en tenslotte volgt ontspanning.
Het komt voor dat iemand na een kennismakingsles tot de conclusie komt dat yoga hem of haar niet ligt, maar meestal zijn de cursisten enthousiast. Een aantal van haar leerlingen volgt de cursus al 25 jaar. ’s Zomers ligt het Cursusproject stil, maar op initiatief van de cursisten wordt er onderling iets geregeld, zodat de yoga dan ook door kan gaan.
In balans
Je eigen balans vinden staat centraal bij yoga en dat past Janneke ook in haar eigen leven toe. Bewegen is belangrijk voor haar. Min of meer als tegenwicht tot (of aanvulling op) yoga beoefent ze intensief crossfit. Driemaal per week volgt ze intensieve krachttraining gecombineerd met een grote variatie aan gymnastiekoefeningen voor het hele lichaam. Janneke is altijd bezig zichzelf te ontwikkelen. Zo leerde ze in een lastige fase van haar leven bijna professioneel tuinieren. Ze wierp zich op alle mogelijke boeken en artikelen over planten en bloemen en, als het even kon, bracht ze in praktijk wat haar aansprak. Ze kan zich nu meten met menige hovenier. Ze is dol op de natuur en fietst graag, het liefst samen met manlief (en met haar zoon, als hij in de buurt is), bijvoorbeeld door de natuur van Drenthe of in de Achterhoek.
Maar er zijn ook dingen waar Janneke niet van houdt. Ze heeft er een hardgrondige hekel aan om in de schijnwerpers te staan. Daarom Janneke, extra bedankt dat je met LoenensNieuws in gesprek wilde gaan.
Annemiek Elling
